राधेश्याम पटेल, वीरगज, १३ भाद्र ।
करिब तीन वर्षपछि भारतीय पक्षले गण्डक नहरको पहिलो गेटको साँचो नेपाललाई हस्तनान्तरण गरेको छ । आज एक कार्यक्रमका वीच दोन नहरका कार्यकारी इन्जिनियर वीरेन्द्र चौधरीले गण्डक नहर हेर्ने नारायणी सिँचाई व्यवस्थापन कार्यालय बहुअरी वीरगंजका प्रमुख मनोज पटेलको टोलीलाई साँचो बुझाएको हो ।
मधेश प्रदेश सुक्खा संकटग्रस्त घोषणा भए लगतै उर्जा,जलस्रोत सिँचाई मन्त्रालयको अगुवाईमा मधेशका जिल्लामा अनुगमनमा आएको टोली समक्ष भारतीय पक्षले तीन वर्ष देखि साँचो नदिएको अवगत गराएपछि माथिल्लो स्तरबाट साँचो फिर्ता ल्याउने पहल अनुसार साँचो फिर्ता आएको नारायणी सिचाईका प्रमुख पटेलले जानकारी गराए । उनका अनुसार तीन वर्ष अघि गण्डक नहरमा दसौता क्षेत्रमा नहरको डिलमा क्षति पुगेको र ईनार्वा बजार(भारत) मा जिरोआरडी स्थल नजिकै पानी रोक्ने फलामे गेट निर्माण भएको बेला भारतले उक्त साँचो लिएको थियो । तर पछि फिर्ता गर्न ढिलाई गर्दै आएको थियो । गण्डक नहरको पहिलो गेट(केवाडा) को दुई वटा साँचो रहेका छन् ।
एउटा भारतीय दोन नहरका कर्मचारीसंग र अर्को साँचो नेपाली पक्ष अर्थात नारायणी सिँचाई व्यवस्थापन कार्यालय बहुअरी वीरगंजसंग रहने गर्दछ । अब साँचो फिर्ता पाएपछि दोन नहरबाट निस्केको गण्डक नहरमा पानी कमबढ गर्न भारतीय पक्ष नसक्ने भएकोले निरन्तर पानी किसानले पाउने वातावरण बनेको नारायणी सिँचाईका प्रवक्ता इन्जिनियर सुरेश साह बताउँछन् । उनका अनुसार वर्षमा धानबाली र गहुबालीको लागि साढे ३–३ महिना भारतको दोन नहरबाट गण्डक नहरमा पानी आउने सम्झौता छ ।
गण्डक नहरमा साढे ८ सय क्यूसेक पानी आउने सम्झौता भए तापनि सो भन्दा कम पानी आउने गर्दछ । दोन नहरका प्रमुख अधिकारी एवं कार्यकारी इन्जिनियर चौधरीका अनुसार रामनगरबाट ईनार्वा बजार सम्म करिब ९२ किलोमिटर लम्बाई रहेको दोन नहरको बीचको सतहमा बालुवा र जलकुम्भीले गर्दा पानीको मात्रा घटाएर ल्याउँदा नेपाली पक्षले पनि सोह अनुरुप कम पानी पाएको बताए तर पनि अगामि दिनमा आफुहरुले नेपाली पक्षलाई भरपुर पानी दिन नै करिब ५४ करोडमा नहरको सफाई गर्ने ठेक्का लगाएको उनले बताए । केही दिनमा ठेक्का सम्झौता भएपछि सम्भवतः कार्तिकको दोस्रो सातादेखि दोन नहरको मरम्त सम्भार र सफाईको काम थाल्ने उनले बताए । त्यसैगरी,उनले गुहबालीमा गण्डक नहरमा पानी नआउने बताए । तर नेपाली पक्षले सिमित अवधीमा पनि गुहबालीको लागि पानी छोडनु पर्ने भारतीय पक्षसंग अपिल गरेको थियो ।
